بازار گردشگری ایران زیر سایه نااطمینانی ؛ کاهش معنا دار سفر در یک ماه اخیر
در فاصله یک ماه قبل از جنگ، بسیاری از خانواده‌ها برای سفرهای داخلی برنامه‌ریزی داشتند. اما اکنون، بر اساس آمار، تعداد این برنامه‌ها به کمتر از نصف رسیده است. شاید بپرسید میزان این تغییر دقیقاً چقدر است؟ بر طبق داده‌ها:
* برنامه‌ریزی سفر در همان هفته: ۸۳ درصد کاهش
* برنامه‌ریزی برای هفته بعد: ۷۰ درصد کاهش
* برنامه‌ریزی برای چند هفته بعد: ۵۵ درصد کاهش
کاهش شدید حتی در سفرهای کوتاه‌مدت هم به چشم می‌خورد و خانواده‌ها به دلایل مختلف، ترجیح می‌دهند تصمیم‌گیری را به تعویق بیندازند.
در حوزه سفر خارجی، وضعیتی نسبتاً مشابه مشاهده می‌شود. اما هراس از هزینه‌های بالای ارزی و نگرانی‌های امنیتی باعث شده تا مردم بیشتر به سفرهای ضروری—مثل تحصیل، درمان یا مأموریت کاری—بسنده کنند. اینجا دو عامل را نمی‌توان نادیده گرفت:
* افزایش نرخ ارز و هزینه‌های کلی سفر که برنامه‌ریزی‌های تفریحی را دشوار کرده است.
* بی‌ثباتی منطقه‌ای و دلواپسی‌های امنیتی که تمایل به مسافرت‌های خارجی غیراجباری را کاهش داده است.
اگر بخواهیم ریشه‌های این افت را بهتر درک کنیم، سه عامل اصلی بیش از همه خود را نشان می‌دهند:
افزایش هزینه‌های سفر (داخلی و خارجی)، که عملاً باعث شده سفر از اولویت برخی خانواده‌ها خارج شود.
بی‌اعتمادی به ثبات برنامه‌ها و ترس از لغو شدن آن‌ها، که میزان رزرو و پیش‌پرداخت را به‌شدت کاهش داده است.
افت انگیزه‌های تفریحی در فضای اجتماعی پس از جنگ، که تمایل به سفرهای غیرضروری را به حداقل رسانده است.
در حال حاضر، بازار گردشگری ایران با دو پیامد ناگوار مواجه است:
* کوچک شدن تقاضا: کاهش چشمگیری در تعداد مسافران داخلی و خارجی روی داده است.
* کوتاه شدن افق تصمیم‌گیری: مردم اغلب از برنامه‌ریزی بلندمدت می‌پرهیزند و حتی سفرهای کوتاه‌مدت را هم لغو یا عقب می‌اندازند.
با توجه به آسیب‌پذیری گردشگری در برابر بحران‌های منطقه‌ای، سیاست‌گذاران می‌توانند چند اقدام کلیدی را در نظر داشته باشند:
طراحی سازوکارهای بیمه‌ای و بازگشت وجه برای آرام کردن نگرانی از لغو سفرها.
پایین آوردن هزینه‌های سفر داخلی از راه حمایت‌های هدفمند—مثل یارانه حمل‌ونقل یا بسته‌های سفر اقتصادی.
تنوع‌بخشی مقاصد داخلی، مانند تقویت گردشگری روستایی یا طبیعت‌گردی، که می‌تواند جایگزین سفرهای خارجیِ پرهزینه شود.
اطلاع‌رسانی شفاف و اطمینان‌بخش درباره مسائل امنیتی و شرایط سفر، تا اعتماد عمومی بازگردد.
همکاری بخش خصوصی و دولتی برای راه‌اندازی کمپین‌های تشویقی و رساندن دوباره متقاضیان به بازار سفر.
■ جمع‌بندی
کاهش ۷۵ درصدی سفر پس از جنگ ۱۲ روزه نشان داد که صنعت گردشگری ایران نه‌تنها در برابر تحولات اقتصادی، بلکه در برابر رخدادهای سیاسی و امنیتی نیز بسیار آسیب‌پذیر است. ادامه حیات این صنعت در گرو سیاست‌های هوشمندانه و اقدامات اعتمادساز خواهد بود در غیر این صورت ، رکودی عمیق‌تر در انتظار بازار سفر و اقامت خواهد نشست
ارسال نظرات