کد خبر: ۱۰۴۴
۰۹:۰۳
۲۷ آبان ۱۴۰۴

گلستان در مسیر مشارکت راهبردی خزر؛ ظرفیت‌ها، چالش‌ها و برنامه اجرایی برای اجلاس رشت

یادداشت، سید مهدی مهیایی معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری گلستان به مناسبت اولین اجلاس استانداران استان‌های ساحلی دریای خزر: برگزاری «نخستین اجلاس استانداران استان‌های ساحلی دریای خزر» فرصتی راهبردی برای تثبیت نقش استان گلستان در الگوی مدیریت منطقه‌ای، تقویت دیپلماسی فراملی و پیوند دادن ظرفیت‌های محلی با روند‌های کلان اقتصادی و زیست‌محیطی خزر محسوب می‌شود. با توجه به موقعیت جغرافیایی ممتاز گلستان دسترسی به کریدور ریلی اینچه‌برون–آکتائو–آستراخان ومنطقه آزاد اینچه برون و بنادر کوچک تشکیل دبیرخانه دائمی همکاری‌های استان‌های خزر اقدامی اساسی برای مدیریت مستمر توافقات طراحی پروژه‌های مشترک و توسعه ارتباطات فراملی است. این دبیرخانه می‌تواند حلقه اتصال بین استانداری‌ها، وزارت امور خارجه، نهاد‌های توسعه‌ای و بخش خصوصی باشد. گلستان همچنین ظرفیت تبدیل شدن به محور کریدور «خزر جنوبی» را دارد ثبت رسمی این مسیر با تأکید بر ترانزیت دریایی، زمینی و ریلی و هماهنگی با وزارت راه و سازمان همکاری اقتصادی (ECO) نقش استان به‌عنوان گذرگاه ارتباطی خزر با آسیای میانه و قفقاز بیش از پیش برجسته خواهد شد.

همزمان تغییر اقلیم و پس‌روی دریای خزر چالشی جدی برای مناطق ساحلی دریای خزر علی الخصوص استان گلستان است و نیاز به مداخله علمی و برنامه‌ریزی هدفمند دارد. راه‌اندازی مرکز منطقه‌ای پایش محیط‌زیست دریای خزر در استان گلستان با مشارکت دانشگاه‌ها، سازمان حفاظت محیط‌زیست و نهاد‌های بین‌المللی و مرکز اقیانوس شناسی و علوم جوی می‌تواند ابزاری برای نظارت بر نوسانات سطح آب، شوری خاک، خشکی تالاب‌ها و فرسایش ساحلی باشد. این مرکز قابلیت ارائه داده‌های مشترک و تسهیل همکاری‌های پژوهشی بین استان‌ها و دانشگاه‌های کشور‌های عضو را نیز دارد. در همین راستا سرمایه‌گذاری در احیای بوم‌گردی و گردشگری دریایی در جزیره آشوراده باید به‌عنوان الگویی از توسعه پایدار دریامحور مورد توجه قرار گیرد. این ظرفیت می‌تواند با تعریف پروژه‌های متوازن و محیط‌زیست‌محوربه عنوان بسته سرمایه گذاری بین المللی هم در ایجاد اشتغال و رونق گردشگری فعال باشد و هم به حفاظت از زیست‌بوم‌ها کمک کند.

همچنین استان گلستان در حوزه تعاملات اقتصادی دریامحور با ایجاد پلتفرمی برای تبادل کسب‌وکار‌های خزر بر پایه ظرفیت‌های بندری جدیدی مانند بندر سبز خزری و بندر صیادی ترکمن در حوزه کشاورزی، شیلات و خدمات لجستیکی و چوب موجب ارتباط بهتر میان فعالان اقتصادی محلی و بازار‌های کشور‌های ساحلی شود.

علاوه بر این، تشکیل اتحادیه شهر‌های گردشگری خزر با محوریت استان گلستان و الگوبرداری از اتحادیه‌های دریای سیاه و مدیترانه و تمرکز بر مدیریت ساحل توسعه اقتصاد گردشگری و مقابله با تغییر اقلیم می‌تواند بنیان تعاملات بین‌شهری را تقویت کند.

در نهایت تدوین سندی عملیاتی با محوریت همکاری‌های تجارت دریایی، گردشگری پایدار، حمل‌ونقل مشترک، حفاظت محیط‌زیست خزر و تثبیت ساختار‌های همکاری استان‌های ساحلی دریای خزر را به همراه خواهد داشت. با چنین رویکردی، گلستان می‌تواند در پیوند دادن توانایی‌های محلی به فرصت‌های بزرگ‌تر منطقه‌ای و بین‌المللی، نقشی پیشرو و در عین حال متوازن ایفا کند. این مسیر نه‌تنها به شکوفایی بیشتر استان کمک می‌کند، بلکه باعث می‌شود جایگاه آن در منطقه خزر روزبه‌روز مستحکم‌تر شود.

طراحی و تولید: ایران سامانه