کد خبر: ۹۴۲
۱۲:۰۷
۰۸ مهر ۱۴۰۴
سرپرست دفتر زیستگاهها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست کشور:

«روز جهانی زیستگاه» (World Habitat Day

روز جهانی زیستگاه توسط سازمان ملل تعیین شده است و هر سال در اولین دوشنبه ماه اکتبر برگزار می‌شود.
یادداشت، وحید خیرآبادی، سرپرست دفتر زیستگاهها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست کشور: هدف اصلی آن این است که مردم و مسئولان در سراسر جهان درباره وضعیت زیستگاه‌ها (مکان‌های زندگی انسان‌ها) تأمل کنند و اهمیت تأمین مسکن مناسب و توسعه پایدار در شهرها را برجسته کنند.  این روز فرصتی برای تأکید بر حق اساسی همه انسان‌ها به مسکن شایسته و مناسب است. • اولین بار این روز در سال ۱۹۸۶ برگزار شد با شعار «Shelter Is My Right» (مسکن حق من است).  
موضوعات سالانه تعیین می‌شود که مرتبط با چالش‌های شهری، مسکن، فقر شهری، نابرابری و پایداری است.  
این روز اغلب به عنوان آغاز «مهر شهری» (Urban October) مطرح می‌شود، یعنی فعالیت‌ها و همایش‌های مرتبط با شهرها و زیستگاه انسانی در تمام ماه اکتبر برگزار می‌شود.  برای سال ۲۰۲۵، روز جهانی زیستگاه در ۶ اکتبر برگزار خواهد شد و موضوع آن «پاسخ به بحران شهری» (Urban crisis response) است؛ تمرکز بر بحران‌های شهری مانند تغییرات اقلیمی، جابه‌جایی انسانی، نابرابری‌ها و راهکارهای پایدار برای شهرها.  
روز جهانی زیستگاه؛ فرصتی برای تأمل در وضعیت شهری و مسکن پایدار در ایران و جهان
این روز یادآور اهمیت حق همگان به مسکن شایسته و توسعه پایدار شهری است. موضوع سال ۲۰۲۵ «پاسخ به بحران شهری» تعیین شده که برای ایران نیز با توجه به چالش‌های زیست‌محیطی و شهری اهمیت ویژه‌ای دارد.
پیشینه و اهمیت جهانی
روز جهانی زیستگاه بنیان گذاشته شد تا توجه جهانیان به وضعیت سکونتگاه‌های انسانی جلب شود. این روز، آغازگر «ماه شهری» (Urban October) است و فرصتی برای طرح موضوعاتی همچون عدالت شهری، مسکن، تغییرات اقلیمی و حکمرانی پایدار در شهرها محسوب می‌شود.
تمرکز امسال: پاسخ به بحران شهری
سازمان ملل موضوع سال ۲۰۲۵ را «پاسخ به بحران شهری» اعلام کرده است. این شعار با توجه به تغییرات اقلیمی، وقوع بلایای طبیعی، نابرابری‌های اجتماعی و فشارهای ناشی از رشد سریع جمعیت شهری انتخاب شده است.
چالش‌های شهری و زیست‌محیطی در ایران
ایران نیز مانند بسیاری از کشورها با مشکلاتی همچون گسترش حاشیه‌نشینی، کمبود مسکن استاندارد، فشار بر منابع طبیعی، بحران آب، آلودگی هوا و تغییر کاربری اراضی روبه‌رو است. رشد سریع جمعیت شهری و مهاجرت از روستاها، فشار مضاعفی بر شهرها وارد کرده است.
اقدامات ایران در حوزه سکونتگاه‌ها
پیوستن جمهوری اسلامی ایران به برنامه‌های بین‌المللی مرتبط با اسکان بشر و همکاری با UN-Habitat.
اجرای طرح‌های ملی در زمینه بازآفرینی شهری و بهسازی بافت‌های فرسوده.
• توسعه پروژه‌های مسکن اجتماعی و حمایتی برای اقشار کم‌درآمد.
•تأکید بر حفاظت از محیط زیست شهری و لزوم کاهش آلودگی‌ها و توسعه فضاهای سبز.
گرامیداشت روز جهانی زیستگاه فرصتی است برای بازنگری در سیاست‌های شهری کشور. توجه به عدالت در دسترسی به خدمات شهری، استفاده از فناوری‌های نوین در مدیریت بحران، و تقویت تاب‌آوری شهری در برابر تغییرات اقلیمی از ضرورت‌های اصلی است.
روز جهانی زیستگاه امسال در شرایطی برگزار می‌شود که ایران و بسیاری از کشورهای جهان با بحران‌های مشترک شهری و زیست‌محیطی روبه‌رو هستند. تحقق شعار «پاسخ به بحران شهری» در ایران، نیازمند همکاری میان دستگاه‌های اجرایی، نهادهای علمی و مشارکت مردم است تا سکونتگاه‌های پایدار و زیستگاه‌های انسانی سالم برای نسل‌های فعلی و آینده فراهم شود

طراحی و تولید: ایران سامانه